Vui, buồn những chuyện đầu năm

|

NDO - NDĐT - Sau tất cả những gì đã diễn ra trong năm 2012, vào lúc pháo hoa được bắn lên trên khắp hành tinh, có lẽ ai ai cũng ước nguyện có một năm mới yên bình. Tuy nhiên, những gì đã xảy ra ngay trong tuần lễ đầu tiên của năm 2013 đem đến cho cộng đồng quốc tế những ấn tượng, suy nghĩ đầu năm thật phức tạp, vui buồn lẫn lộn, thậm chí không khỏi khiến nhiều người trở nên dè dặt hơn với hy vọng của mình.

Câu chuyện đầu tiên có lẽ đến từ việc nước Mỹ đã tháo gỡ được vấn đề “vách đá tài chính” ngay trong ngày đầu tiên của năm mới. Ngày 1-1-2013, Thượng viện Mỹ đã thông qua được thỏa thuận tăng thuế đối với người giàu (đối với cá nhân có thu nhập trên 400.000 USD/năm và 450.000 USD/năm đối với cặp vợ chồng). Việc tổng thống Obama đạt được thỏa thuận với các thượng nghị sỹ đảng Cộng hòa trong một thời gian ngắn, ngay sau khi tái cử, là điều hết sức bất ngờ, bởi cuộc chiến Dân chủ – Cộng hòa tại Quốc hội luôn rất căng thẳng trong suốt nhiệm kỳ đầu của Obama. Dĩ nhiên, dự luật này còn phải chờ Hạ viện thông qua, nhưng khả năng ông Obama tiếp tục thành công là chắc chắn. Đây có thể coi là tin vui đầu năm nhưng đồng thời cũng khiến nhiều người quan ngại về khả năng hiện thực hóa những cam kết của tổng thống Obama trong thời gian tới. Bởi lẽ, dù có bảo thủ đến đâu thì chắc các nghị sỹ đảng Cộng hòa đều hiểu rằng, nếu nước Mỹ không thoát được “vách đá tài chính” rất có thể khiến không chỉ nước Mỹ mà cả nền kinh tế thế giới rơi vào tình trạng suy sụp trong năm 2013 này. Nói cách khác, đây là điều quá hiển nhiên phải làm nhưng giới chức Mỹ lại mất rất nhiều công sức. Vậy thì sắp tới đây, những câu chuyện còn khó khăn hơn rất nhiều như vấn đề tăng mức trần nợ công (nước Mỹ đã chạm trần 16.400 tỷ USD và nếu không nâng tiếp mức trần thì Mỹ sẽ rơi vào tình trạng phá sản), chỉnh sửa đạo luật y tế (obamacare) hoặc các vấn đề đối ngoại gai góc như cách ứng xử với Syria, Iran, Trung Quốc v.v. không biết ê kíp Obama sẽ chèo chống ra sao?

Ngày 29-12-2012, Hội đồng Bảo hiến Pháp đã bác bỏ Dự luật tăng thuế lên 75% đối với những người có thu nhập từ một triệu euro trở lên. Quyết định này đồng nghĩa với lời hứa của tổng thống Fcancois Hollande (chính là lời hứa quan trọng nhất giúp ông thắng cử) không biết đến bao giờ mới trở thành hiện thực. Đáng lưu ý là trước đó Quốc hội Pháp đã thông qua dự luật này. Có lẽ quyết định được thông qua vào thời khắc Giao thừa nên mãi đến lúc này cử tri lao động Pháp mới thực sự “ngấm”. Cũng có thể người dân Pháp đã quá quen với những “lời hứa xuông” của chính phủ, nhưng vào thời khắc tình hình nước Pháp đang ảm đạm như lúc này thì quyết định của Hội đồng Bảo hiến thực sự là giọt nước làm tràn ly chịu đựng. Chẳng lẽ các nhà làm luật của Pháp không hiểu rằng, sự ủng hộ của người dân Pháp chính là điều kiện tiên quyết giúp đất nước thoát khỏi tình trạng khủng hoảng hiện nay.

Một loạt các sự kiện cùng diễn ra trong tuần lễ đầu năm với cùng một nội dung khiến cho cộng đồng quốc tế hết sức quan ngại: Trung Quốc đưa tàu chiến Liễu Châu, chiếc tau được đánh giá là có trang thiết bị công nghệ tiên tiến nhất hiện nay của nước này, tới Biển Đông; Chính phủ của tân thủ tướng Nhật Bản Shizo Abe quyết định tăng ngân sách quốc phòng lên 4.770 tỷ Yên (tương đương 53,82 tỷ USD) trong tài khóa 2013 (năm 2012 là 4710 tỷ Yên); NATO (cụ thể gồm Mỹ, Đức và Hà Lan) bắt đầu triển khai tên lửa Patriot trên lãnh thổ của Thổ Nhĩ Kỳ với lý do giúp nước này đối phó với những tình huống xấu nhất có thể xảy ra tại Syriav.v. Tất cả những hành động mang nặng nếp nghĩ của năm 2012 này cho thấy, vẫn còn không ít người chưa thực sự nghĩ cần phải có một sự thay đổi thì năm 2013 mới có thể bình yên hơn. Không lo sao được khi người ta định dùng quá khứ để giải quyết câu chuyện tương lai, bất chấp sự khác biệt rõ ràng giữa chúng.

Đáng buồn hơn cả là bầu không khí năm mới nhanh chóng bị vẩn đục bởi tình trạng bạo lực lại tiếp tục, tiêu biểu là vụ xả súng tại Philippines (ngày 4-1, tại thị trấn Kawit, ngoại ô Manila khiến 8 người chết và 11 người bị thương) hay cuộc đọ súng giữa lính biên phòng Ấn Độ và Pakistan (tại Kashmir, ngày 6-1). Nỗi lo của người dân lại được nhân lên khi các dấu hiệu thiên tai như bão, giá rét hay cháy rừng đã xuất hiện ngay từ đầu năm (chỉ tính riêng vụ cháy ở đảo Tasmania (Australia) ngày đầu năm đã khiến hơn 100 người mất tích).

Chưa đủ xóa đi những nỗi ưu phiền kể trên, nhưng thông điệp đầu năm của chủ tịch Kim Jong Un (lần đầu tiên sau 19 năm, nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên mới lại có bài phát biểu trước công chúng) cũng thắp lên niềm hy vọng về một sự thay đổi tích cực trên bán đảo bị chia cắt từ lâu này. Ông kêu gọi giảm căng thẳng với Hàn Quốc và hé mở khả năng mở cửa để vực dậy nền kinh tế. Trước đó, trong bài phát biểu sau khi đắc cử, tổng thống Hàn Quốc, bà Park Geun Hye cũng cam kết theo đuổi chính sách tăng cường đối thoại với Triều Tiên. Nếu mọi việc tiếp diễn đúng với chủ trương của hai nhà lãnh đạo thì đây thực sự là tín hiệu đáng mừng, bởi đúng như chủ tịch Kim Jong Un phát biểu: “Quá khứ về mối quan hệ liên Triều đã cho thấy rằng cuộc đối đầu giữa những người đồng hương chẳng đưa đến gì ngoài chiến tranh”.

Chuyến đi Hàn Quốc của đặc phái viên của thủ tướng Shinzo Abe, cựu Bộ trưởng tài chính ông Fukushiro Nukaga (ngày 4-1) cũng có thể coi là một tin vui bởi nó hé mở một khả năng hòa giải giữa hai nước. Chí ít thì nó cũng tạo ra một niềm tin về sự giữ lời của tân thủ tướng Shinzo Abe.

Trên đây chỉ là một số ít những gì mà tác giả chọn lựa theo tiêu chí vui – buồn so với kỳ vọng vào một năm mới bình yên và phát triển. Đến đây, với sự đan xen phức tạp, đa chiều của mỗi sự kiện vừa diễn ra, hẳn một người thiếu khiêm tốn nhất chắc cũng mong năm 2013 này chí ít cũng đỡ tồi tệ hơn 2012, giống như Tổng giám đốc Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), bà Christine Lagarde đã từng dự báo: "Năm 2013 sẽ tốt hơn một chút so với năm 2012”.